بیمارستان شمال با توجه به الزامات اعتبار بخشی و با هدف ارتقاء سطح ارائه مراقبت خدمات درمانی به بیماران و کاهش خطاها ، سیاست آموزشی کارکنان پرستاری را تدوين نموده است

اهداف سیاست آموزش کارکنان  : 

  1. ارتقاء علمي و مهارت تخصصي كاركنان 
  2. كاهش خطاهاي مراقبتي و عملکردی
  3. عملکرد براساس دستورالعمل ها ، بخشنامه ها  و منابع علمی
  4. رضایتمندی مراجعین

KABSاهداف کاربردی آموزش  :  

  • Knowledge(K)   دانستن ( تغییر در آگاهی )
  • Attitude(A)   خواستن ( تغییر در نگرش )
  • Practice(B)   توانستن ( تغییر در رفتار/ عملكرد )
  • Status (S)   بهبودی (تغییر وضعیت در علایم، نشانه هاو شاخصها) 

 

بیمارستان شمال با توجه به الزامات اعتبار بخشی و با هدف ارتقاء سطح ارائه مراقبت خدمات درمانی به بیماران و کاهش خطاها ، سیاست آموزشی کارکنان پرستاری را تدوين نموده است

اهداف سیاست آموزش کارکنان  : 

  1. ارتقاء علمي و مهارت تخصصي كاركنان 
  2. كاهش خطاهاي مراقبتي و عملکردی
  3. عملکرد براساس دستورالعمل ها ، بخشنامه ها  و منابع علمی
  4. رضایتمندی مراجعین

KABSاهداف کاربردی آموزش  :  

  • Knowledge(K)   دانستن ( تغییر در آگاهی )
  • Attitude(A)   خواستن ( تغییر در نگرش )
  • Practice(B)   توانستن ( تغییر در رفتار/ عملكرد )
  • Status (S)   بهبودی (تغییر وضعیت در علایم، نشانه هاو شاخصها) 

 

شیوه های یادگیری کارکنان  و میزان بازدهی : 

 

حیطه های یادگیری : به ترتیب باید در هر سه حیطه اتفاق بیافتد و به سطح عادی شدن برسد تا موثر باشد .  

1- سطح دانشی (به خاطر سپردن مطالب و به یاد آوردن)

 2– سطح ادراکی (تفسیر ، تعبیر و خلاصه کردن مطالب ) 

3- سطح کاربرد (توانایی به کار بستن مفاهیم کلی )

 4- سطح تجزیه و تحلیل (به دنبال چراها و دلایل )

 5- سطح ترکیب ( ارتباط بین مطالب و مفهوم و طرح جدید و یا فرضیه ابداع می کند)

 6- سطح ارزشیابی ( قضاوت و داوری کردن در مورد آموخته ها )

حیطه شناختی

( دانشی )

1- سطح توجه و دریافت ( آگاهی از وجود یک پدیده و توجه به آن )

  2- سطح  پاسخ دادن ( نشان دادن عکس العمل با طرز رفتار عملاً ، به طور  واضح و فعالانه)

  3 – سطح ارزشگذاری (پذیرش درونی یک  ارزش و تثبیت شده و عمل بر اساس آن ) 

 4- سطح سازماندهی ارزشی (تطبیق با ارزش های پیشین و اولویت بندی ارزشی که بیشتر مورد قبول وی است و شکل گیری در نظام ارزشی وی)

 5- سطح تبلور شخصیت ( ارزشها در اختیار یادگیرنده انعکاس دائم می یابد و در شخصیت یادگیرنده تبلور می یابد و تمام جهات رفتار وی را کنترل می نماید . )

حیطه عاطفی

(انگیزشی )

1- سطح آمادگی و تقلید 

2- سطح اجرای مستقل (بدون کمک یا راهنمایی به اجرای مهارتی می پردازد. ) 

3- سطح سرعت و دقت (توانایی اجرای مهارت با سرعت و دقت و بدون خطا ) 

4- سطح هماهنگی حرکات  ( با هماهنگی یک رشته اعمالی را با رعایت ترتیب آن با مهارت و استادانه به طور همزمان و یا متوالی اجرا می نماید. )  

5 – سطح عادی شدن ( اعمال را به طور اتوماتیک و خود به خود و با هماهنگی و تسلط کافی اجرا می کند . )

حیطه روانی حرکتی

(مهارت های عملی )

 

مسئوليت آموزش كاركنان بر عهده سه مرجع است:

*خود كاركنان 

*روسا/مسئولان و مافوق

*متوليان آموزش در سازمان




 چرخه آموزش کارکنان  در بيمارستان شمال آمل:

  1. انجام فرآيند نيازسنجي و شناسايي نيازهاي آموزشي ساليانه كاركنان توسط مسئولین واحدها (درخواست های خود فرد و درخواست های مسئول واحد جهت کارکنان با توجه به نتیجه خود ارزیابی و ارزیابی بیرونی بخش مربوطه ). 
  2. نیاز سنجی آموزش کارکنان توسط مسئولین واحدهای نظارتی ( ریاست بیمارستان . مدیریت . بهبود کیفیت . ایمنی بیمار .  بهداشت محیط . بهداشت حرفه ای . مسئول گیرندگان خدمت . کنترل عفونت . سوپروایزر آموزشی . مدیر پرستاری . مسئول واحد اداری . کارشناس تغذیه . مسئول آزمایشگاه و بانک خون . مسئول تصویر برداری  و …. ) .

3)اولويتبندي نيازهاي آموزشي ساليانه كاركنان ( بند یک و دو فوق )  بخش های بالینی  و غیر بالینی متناسب با نيازهاي مراقبتي بيماران در راستای ایمنی بیمار، نیازهای گیرند گان خدمت ( توسط مدير پرستاري برای بخش های بالینی / امور اداری برای بخش های غیر بالینی ) . 

“ملاك اصلي برنامه ريزي آموزشي پرستاران ،شرح وظايف پرستاران و مهارت هاي مورد نياز براي انجام وظايف عمومي و تخصصي مصوب گروه پرستاري بر اساس آخرين نسخه كتاب شرح وظايف جامع سطوح و رده هاي پرستاري اعم از مديريتي ،عمومي ،تخصصي و اوليه است”

4)گزارش اولویت بندی نیاز های آموزش کارکنان در جلسات رهبری و مدیریت  توسط مدیر پرستاری و مسئول امور اداری و تصویب یا رد دوره ها در جلسه و چگونگی برگزاری دوره ها و زمان و ارزیابی دوره ها و شیوه ارزیابی وسطوح ارزیابی وتعیین بودجه مورد نیاز .

5)اعلام دوره های تصویب شده به همراه چگونگی برگزاری دوره ها و زمان و  ارزیابی دوره ها به بخش ها و واحدها .

6)نظارت مدير پرستاري/ مسئول امور اداری  بر اجراي برنامه ريزي آموزشي و تامين منابع آموزشي و كمک آموزشي مورد نياز.

7)تعیین تیم ارزیابی اثربخشی آموزش توسط مدير پرستاري برای بخش های بالینی / امور اداری برای بخش های غیر بالینی.

8)سنجش اثر بخشي برنامه اي آموزشي كاركنان پرستاري:

* بررسي سطح چك ليست

* بررسي سطح يادگيري كاركنان كاركنان با آزمون پره تست و پست تست

* بررسي سطح رفتار و مهارت هاي عملي كاركنان با تعيي تيم ارزيابي اثر بخشي آموزش در سطح تغير رفتار توسط مدير پرستاري 

براي بخش هاي باليني/امور اداري براي بخش هاي غير باليني و تدوين ابزار بررسي و اجراي آن

* استخراج شاخص هايذ عملكردي توسط تيم بهبود كيفيت 

* بازنگري سياست واعلام نتايج ارزيابي اثر بخشي آموزش به مسئولين واحد ها و تيم رهبري و مديريت بيمارستان و اقدام اصلاحي در صورت لزوم .

برنامه ريزي آموزشي كاركنان:

1)نياز سنجي آموزشي دوره اي كاركنان گروه پرستاري بر اساس سياست هاي آموزشي كاركنان گروه پرستاري

2)الويتبندي نياز هاي آموزشي تعيين شده

3)اجراي برنامه هاي آموزشي بر اساس الويت بندي انجام شده

4)نظارت بر اجراي برنامه هاي آموزشي

نيازسنجي آموزشي كاركنان حداقل شامل موارد ذيل است : 

  1. نيازسنجي آموزشي بر مبناي توسعه فردي كاركنان پرستاري
  2. نیاز سنجی بر اساس شرح وظايف مصوب گروه پرستاري
  3. نیازسنجی بر اساس نتايج ارزيابي عملكرد كاركنان
  4. نیازسنجی بر اساس نياز هاي آتي سازمان
  5. نیازسنجی بر اساس شيوع بيماري هاي بازپديد ،نوپديد
  6. ساير سر فصل هاي آموزشي مورد نياز بومي بيمارستان

شيوه هاي اجراي برنامه هاي آموزشي:

  • خود آموزي (مطالعه كتاب ،جزوه و فايل آموزشي ،دستور العمل و روش ها ،فيلم آموزشي و…)
  • سخنراني گروهي 
  • عملي و مهارت آموزي
  • چهره به چهره فردي

برنامه ريزي آموزشي ساليانه بر اساس برنامه توسعه فردي و نياز سنجي آموزشي:

  • تدوين برنامه آموزشي ساليانه كاركنان
  • لحاظ برنامه توسعه فردي در برنامه آموزشي ساليانه كاركنان
  • لحاظ دوره هاي پيشنهادي مسئولان بخش ها /واحد ها كاركنان در برنامه آموزشي 
  • لحاظ نتايج ارزشيابي كاركنان و برنامه ريزي آموزشي توسط مسئولان واحد ها /بخش
  • محوريت مديريت پرستاري در نياز سنجي آموزشي پرستاران
  • محوريت رئيس /مدير عامل بيمارستان در نيازسنجي آموزشي پزشكان 
  • محوريت مديريت بيمارستان /مسئول واحد منابع انساني در نياز سنجي آموزشي كاركنان غير پزشك و غير پرستار
  • برآورد بودجه آموزشي مورد نياز برنامه آموزشي ساليانه كاركنان 
  • تامين بودجه و تصويب  ابلاغ برنامه آموزشي ساليانه كاركنان توسط تيم رهبري و مديريت
  • اجراي برنامه آموزشي به صورت الكترونيك حضوري
  • تدوين برنامه اصلاحي متعاقب ارزشيابي دوره هاي آموزشي و نتايج آزمون ها
  •  

كنگره ها و همايش هاي علمي و دوره هاي باز آموزي و آموزش مداوم:

 

1)حمايت و مساعدت بيمارستان در خصوص شركت پزشكان ،پرستاران ،كاركنان پاراكلينيك و كاركنان غير باليني در دوره هاي بازآموزي و آموزش مداوم

2)اطلاع رساني كنگره ها و همايش هاي علمي به پزشكان و كاركنان از طرق:

*نصب پوستر ها يا فراخوان هاي ارسال مقالات و برگزاري كنگره ها و همايش هاي علمي در معرض ديد پزشكان و كاركنان 

* اطلاع رساني فراخوان هاي ارسال مقالات و برگزاري كنگره ها و همايش هاي علمي از طريق سايت بيمارستان 

* اطلاع رساني فراخوان هاي ارسال مقالات و برگزاري كنگره ها و همايش هاي علمي از طريق مكاتبات اداري

 

مراحل  فرآيند آموزش كاركنان در بيمارستان شمال آمل: 

1)نيازسنجي و شناسايي نياز هاي آموزشي ساليانه كاركنان توسط مسئولين واحد ها(درخواست هاي خود فرد و درخواست هاي مسئول واحد جهت كاركنان)

2)نياز سنجي آموزش كاركنان توسط مسئولين واحد هاي نظارتي

3)الويت بندي نياز هاي آموزشي ساليانه كاركنان بخش هاي باليني و غير باليني متناسب با نياز هاي مراقبتي بيماران در راستاي ايمني بيمار و نياز هاي گيرندگان خدمت

 

“ملاك اصلي برنامه ريزي آموزشي پرستاران ،شرح وظايف پرستاران و مهارت هاي مورد نياز براي انجام وظايف عمومي و تخصصي مصوب گروه پرستاري بر اساس آخرين نسخه كتاب شرح وظايف جامع سطوح و رده هاي پرستاري اعم از مديريتي ،عمومي ،تخصصي و اوليه است”

 

4)گزارش الويت بندي نياز هاي آموزش كاركنان در جلسات رهبري و مديريت جهت بررسي و تصويب دوره ها ،تصميم گيري در مورد شيوه هاي اجراي برنامه هاي آموزشي ،نحوه تامين مورد نياز ،مجري برنامه ها و نظارت بر اجراي برنامه هاي آموزشي 

 

5)موضوعات تصويب شده با توجه به تعيين شيوه هاي اجرايي برنامه به صورت كنفرانس هاي داخل بخشي ،كنفرانس هاي كوتاه هفتگي داخل بخشي و دوره هاي متمركز در سالن كنفرانس جداسازي مي شود و به واحد ها بازخورد داده ميشود.

 

6)اعلام تقويم دوره هاي متمركز در سالن كنفرانس به همراه شيوه هاي اجراي برنامه ها ،زمان ها و نحوه ي نظارت بر اجراي برنامه هاي اموزشي به بخش ها و واحد ها از طريق اتوماسيون اداري

 

7)اجراي برنامه هاي آموزشي تصويب شده

 

8)نظارت مدير پرستاري /مسئول امور اداري بر اجراي برنامه ريزي آموزشي

 

9)سنجش اثر بخشي برنامه اي آموزشي كاركنان پرستاري:

* بررسي سطح چك ليست

 

* بررسي سطح يادگيري كاركنان كاركنان با آزمون پره تست و پست تست

 

* بررسي سطح رفتار و مهارت هاي عملي كاركنان با تعيي تيم ارزيابي اثر بخشي آموزش در سطح تغير رفتار توسط مدير پرستاري 

براي بخش هاي باليني/امور اداري براي بخش هاي غير باليني و تدوين ابزار بررسي و اجراي آن

* استخراج شاخص هايذ عملكردي توسط تيم بهبود كيفيت 

* اعلام نتايج ارزيابي اثر بخشي آموزش به مسئولين واحد ها و تيم رهبري و مديريت بيمارستان و اقدام اصلاحي در صورت لزوم 

* بازنگري سياست  و برنامه هاير  آموزشي كاركنان و بيماران در صورت لزوم

 

    ارزیابی اثربخشی آموزش به روش کرک پاتریک  در 4 سطح انجام می شود :

سطوح

نتایج هر سطوح

ابزار گردآوری اطلاعات و سنجش

زمان اندازه گیری

1

واکنش

نظرخواهی از کل فرایند دوره

بعد از برگزاری دوره آموزشی

2

یادگیری

استفاده از پیش آزمون و پس آزمون و مقایسه نتایج درصد یادگیری

بعد از برگزاری دوره آموزشی

3

تغییر رفتار

بررسی تغییرات در کار و رفتار کارکنان با استفاده از چک لیست

در یک بازه زمانی سه ماه

4

نتایج

بررسی اسناد ، مدارک و اثرات درکل سازمان با استفاده از شاخص های عملگردی

با فاصله زمانی بعد از آموزش 

(6 ماه تا یکسال )

 

سياست هاي آموزشي گروه پرستاري تدوين شده واحد مديريت پرستاريز و تاييد شده تيم رهبري و مديريت به بخش ها ابلاغ مي گردد و كاركنان مي بايست نسبت به آن آگاهي داشته و بر اساس آن عمل نمايند. 

اقدام اصلاحی :

  1. تعیین حدانتظار  برای هر سطح اثربخشی 
  2. در صورت نرسیدن به حدانتظار ، اقدام اصلاحی نیاز است . 
  3. طراحی اقدام اصلاحی ، طی جلسه ای با مسئولین گروه هدف و اعضای تیم مدیریتی بیمارستان  .
  4.  برای اقدام اصلاحی به شیوه برنامه بهبود شناور عمل میشود . نوع اقدام ، شیوه ، مجری ، برنامه زمانبندی و گروه هدف برای اجرای اقدام اصلاحی تعریف میشود . 
  5.   کنترل اثربخشی پس از انجام اقدام اصلاحی و بررسی اثربخش بودن اقدام اصلاحی . درصورت اثربخش نبودن ، تغییر در برنامه اقدام اصلاحی در صورت نیاز ضرورت دارد . 

منبع:

1-راهنماي جامع استاندارد هاي اعتبار بخشي ملي بيمارستان هاي ايران ويرايش پنجم (محور الف-3 مديريت منابع انساني و سلامت حرفه اي صفحه هاي 60الي 62 و محور الف -4مديريت خدمات پرستاري صفحه 75و 76)

2-فرآيند جاري بيمارستان (تصويب شده كميته رهبري و مديريت)